| Podłoża Cultilene | 
             
            
                |   | 
             
            
                  | 
             
         
         
        
        Ta ulotka zawiera
        podstawowe informacje na temat wykorzystania podłoża
        Cultilene w uprawie warzyw szklarniowych. Aby prawidłowo
        stosować wełnę mineralną Cultilene zapoznamy się z: 
        
        Charakterystyka mat
        Cultilene. 
        
            
                | Maty
                Cultilene znane są z dobrej retencji wodnej
                pozwalającej na zachowanie optymalnych warunków
                rozwoju w strefie korzeniowej. Zastosowanie
                Cultilene pozwala na stosunkowo szybkie
                dopasowanie warunków powietrzno/wodnych do
                potrzeb rozwijających się korzeni. Jedną z
                najistotniejszych własności mat Cultilene jest
                ich jednorodność. | 
                  | 
             
            
                | Wszystkie
                maty w szklarni powinny zapewnić te same warunki
                dla wzrostu korzeni. Różnice w wartości EC
                oraz wysyceniu pożywką powinny być jak
                najmniejsze. | 
             
         
        Poniższy wykres
        pokazuje zawartość wody w matach Cultilene. Bardziej
        wyrównane podłoże, w tym przypadku Cultilene pozwala
        na lepsze dopasowanie nawadniania do potrzeb roślin. 
        Należy przy tym
        pamiętać, że wyrównanie warunków powietrzno/wodnych
        w matach zależy również od starannego wyprofilowania
        szklarni oraz zmniejszenia różnic pomiędzy
        wydajnością kapilar. 
        Wszystkie maty Cultilene
        dostępne są w wersji ofoliowanej lub bez folii.
        Cultilene używa najwyższej jakości folii czarno
        białej co zapewnia: 
        
            - Lepszą kontrolę
                temperatury w strefie rozwoju systemu
                korzeniowego.
 
            - Bardziej zdrowe
                korzenie na bokach maty.
 
            - Zapobiega wzrostowi
                glonów.
 
         
        Cultilene może
        dostarczyć maty ofoliowane z przygotowanymi otworami pod
        kostki z rozsadą (dostępne od roku 2001). Standardowe
        otwory podajemy w tabeli: 
        
            
                
                    
                        | Otwór | 
                        Typ | 
                        Pomidory | 
                        Papryka | 
                        Ogórki | 
                     
                    
                        | fi 10 cm | 
                          | 
                        x | 
                        x | 
                        x | 
                     
                    
                        | 10 x 10 cm | 
                          | 
                        x | 
                        x | 
                        x | 
                     
                    
                        | 10 x 15 cm | 
                          | 
                        x | 
                          | 
                          | 
                     
                    
                        | 10 x 20 cm | 
                          | 
                          | 
                          | 
                        x | 
                     
                 
             
         
        "Fabryczne"
        przygotowanie otworów pozwala na: 
        
            - Zmniejszenie
                nakładów pracy.
 
            - Zmniejszenie
                ilości odpadów folii w szklarni.
 
            - Precyzyjne
                usytuowanie roślin na macie.
 
            - Zmniejszenie
                uszkodzeń włókna, a co za tym idzie lepszy
                kontakt kostki z matą.
 
         
        Rodzaj zastosowanej maty
        zależy od systemu uprawy roślin objętości podłoża
        na roślinę oraz wydajności systemu nawadniania. 
        System
        uprawy. 
        
            
                | Zastosowanie odpowiedniego systemu
                uprawy zależy od typu szklarni, długości i
                szerokości nawy ilości roślin na m2 itd. | 
                  | 
                  | 
             
         
        Zamieszczona tabela
        podsumowuje najbardziej popularne systemy uprawy warzyw
        szklarniowych: 
        
            
                
                    
                        | Roślina | 
                        4 rzędy | 
                        V - system | 
                        V - system rynny | 
                     
                    
                        | pomidory | 
                        x | 
                        x | 
                        x | 
                     
                    
                        | papryka | 
                        x | 
                        x | 
                          | 
                     
                    
                        | ogórki | 
                        x | 
                        x | 
                        x* | 
                     
                 
             
         
        
            
                * - w badaniach 
             
         
        Główne różnice
        pomiędzy systemami wynikają z: 
        
            - Ilości użytej
                wełny;
 
            - Ułożenia rur
                grzewczych;
 
         
        Niezbedna ilość wełny
        mineralnej.  
        
            
                | Zapotrzebowanie
                na podłoże może być obliczane na hektar lub
                pojedynczą roślinę. Ponieważ gęstość
                nasadzenia może ulegać zmianie ilość wełny
                na m2 jest najodpowiedniejszym wskaźnikiem.
                Wykres obok przedstawia oba wskaźniki: | 
                  | 
             
         
        Wydajność systemu
        nawadniania. 
        Wydajność systemu
        nawadniania powinna sprostać maksymalnemu
        zapotrzebowaniu na wodę. Oznacza to w warunkach
        Centralnej Europy wydajność rzędu 1.5
        litra/m2/godzinę. Inne warunki klimatyczne mogą
        zwiększyć wymagania co do wydajności zastosowanych
        kapilar. 
        Wymiary
        mat. 
        Wymiary typowych mat
        Cultilene używanych do uprawy warzyw przedstawiono w
        tabeli (cm): 
        
            
                
                    
                        | Długość | 
                        Szerokość | 
                     
                    
                        | 100 | 
                        15 | 
                     
                    
                        | 100 | 
                        20 | 
                     
                    
                        | 200 | 
                        20 | 
                     
                 
             
         
        
            
                Wysokość mat
                Cultilene 7,5 cm 
             
         
        
            
                | W
                zależności od spadku podstawy szklarnie należy
                wybrać pomiędzy matami o długości1-metr lub
                2-metry. Jeśli spadek wynosi ponad 0,5%, należy
                zastosować maty metrowe. Pozwoli to na
                zmniejszenie różnicy w zawartości wody
                pomiędzy najwyższym i najniższym punktem maty.
                Maty 2 metrowe = 2x1 metr w jednym 2-metrowym
                worku. Jeśli spadek jest mniejszy niż 0,5%,
                można zastosować 2-metrowe maty. W tym wypadku
                uzyskujemy więcej kapilar na matę co niweluje
                ich ewentualne niedokładności w dozowaniu
                pożywki. | 
                  | 
             
         
        Rodzaje
        mat. 
        
            
                Cultilene
                oferuje maty do każdego typu uprawy w każdym z
                omówionych systemów:
                    - Exact, do
                        uprawy rocznej
 
                    - Exact 2000,
                        do uprawy rocznej
 
                    - Exact II,
                        do upraw dwuletnich
 
                    - Exact III,
                        do upraw wieloletnich
 
                 
                 | 
                  | 
             
            
                | Używając
                maty dłużej niż sezon należy ją
                wysterylizować przed nowym nasadzeniem przez
                dokładne parowanie ponad 100 C przez 15 min. | 
             
         
        Ułożenie mat Cultilene. 
        Aby maksymalnie
        wykorzystać własności mat Cultilene należy pamiętać
        o ich prawidłowym ułożeniu, odprowadzeniu nadmiaru
        pożywki oraz początkowym nawod n ien iu . 
        Ułożenie mat w
        szklarni. 
        
            - Powierzchnia
                szklarni pod matami musi być dokładnie
                wyrównana z niewielkim spadkiem zapewniającym
                odprowadzenie nadmiaru pożywki. W innym
                przypadku stagnująca woda może doprowadzić do
                problemów z rozwojem systemu korzeniowego.
 
            - W przypadku mat
                ofoliowanych fabrycznie układamy je tak aby logo
                Cultilene znajdowało się w prawidłowej
                pozycji.
 
         
        Nawadnianie
        początkowe. 
        
            - Bardzo ważnym jest
                początkowe nawodnienie mat. Należy je w pełni
                zalać pożywką bez przecinania folii na dole
                maty, na czas 1-2 dni. W przeciwnym razie nie
                będziemy w stanie wykorzystać pełnej
                pojemności wodnej maty
 
            - Należy sprawdzić
                wszystkie maty. Nie zalane prawidłowo zalać
                pożywką ręcznie.
 
            - Pierwsze zalanie
                mat jest dobrym testem na sprawdzenie
                prawidłowego działania kapilar.
 
            - Maty zalewamy
                pożywką o ustalonym pH i EC nigdy wodą.
 
         
        
            
                
                    
                        | Roślina | 
                        EC | 
                        PH | 
                     
                    
                        | Pomidory | 
                        3 | 
                        5,2 - 5,5 | 
                     
                    
                        | Papryka | 
                        2 | 
                        5,2 - 5,5 | 
                     
                    
                        | Ogórki | 
                        3 | 
                        5,2 - 5,5 | 
                     
                 
             
         
        
            - Pożywka do
                pierwszego zalania mat powinna zawierać więcej
                wapnia, magnezu i boru; a mniej potasu, azotu i
                fosforu
 
            - W przypadku użycia
                mat przez drugi sezon warto pobrać próbki w
                celu określenia pozostałości w macie.
                Następnie nieco zmodyfikować pożywkę do
                zalania mat tak aby uzyskać zalecane wartości.
 
         
        Drenaż mat 
        
            - Nacięcia
                odprowadzające nadmiar pożywki powinny być
                wykonane w 24 godziny po postawieniu roślin na
                otwory w matach. Należy wykonać je w ten
                sposób aby pożywka wypływała z maty
                swobodnie. 
 
            - Najlepszym miejscem
                nacięcia są punkty pomiędzy roślinami w
                najniższym miejscu maty. W 1-metrowej macie
                wykonujemy trzy nacięcia (rysunek).
 
         
          
        
            - Nacięcia w matach
                należy wykonać pionowo najmniej o długości 2
                cm, nacinając rękaw od spodu maty. W ten
                sposób nie przetniemy folii wyściełającej
                podłoże szklarni. Nacięcia powinny mieć
                kształt trójkąta aby ponownie nie zamknęły
                się.
 
            - Należy sprawdzić
                prawidłowość nacięć w tydzień po posadzeniu
                roślin.
 
            - Nacięcia należy
                wykonać prawidłowo wykonując je później
                możemy uszkodzić silnie rozwinięty system
                korzeniowy.
 
         
        Uprawa na matach Cultilene. 
        Rozpoczecie uprawy. 
        Wyróżniamy trzy fazy wzrostu młodych roślin. Każda z
        nich wymaga odpowiedniej strategii nawadniania: 
        
            - Faza 1: Kostki
                stoją na macie w otworze (papryka, ogórki) lub
                obok, na rękawie (pomidory). Korzenie nie
                przerastają w matę.
 
            - Faza 2: Kostki są
                w kontakcie z wełną. Korzenie zaczynają
                wrastać w matę.
 
            - Faza 3: Korzenie
                dobrze przerosły w matę.
 
         
        Faza 1 w przypadku
        pomidora trwa dłużej niż papryki czy ogórka. 
        Następny rozdział podzielony jest na dwie części
        ponieważ pomidor wymaga innej strategii nawadniania niż
        papryka czy ogórek. 
        
            
                Faza
                1. 
                Pomidory.Zanim rośliny wystawimy
                na matę częstotliwość nawadniania należy
                opierać na zawartości pożywki w kostce. Po
                każdym nawadnianiu z kostki powinna wypływać
                pożywka. Jeśli tego nie obserwujemy należy
                nawodnić dodatkowym cyklem aby zapobiec
                nadmiernemu przesuszeniu roślin. Objętość
                kostki jest mała tak więc pożywka może ulec
                szybkiemu pobraniu. W tym okresie wzrostu zależy
                nam na na fazie generatywnej. Tą strategię
                należy zachować do momentu wystawienia roślin
                w otwory na macie. Wiek roślin (liczba gron,
                kwiatów), pogoda (ilość światła), decyduje o
                terminie wysadzania roślin. Pamiętajmy, że
                wystawienie roślin na otwory w matach jest
                działaniem w kierunku wzrostu wegetatywnego.
                Różne odmiany posiadają rożną
                charakterystykę wzrostu (bardziej wegetatywna 
                 | 
                  | 
             
            
                | lub
                bardziej generatywną). Tak, że każda z nich ma
                odpowiednie dla siebie optimum wzrostu do
                wysadzenia na maty. Zwykle wysadza się rośliny
                gdy pierwsze grono zakwitło. Silnie generatywne
                odmiany można sadzić później (2 gie lub 3 cie
                grono). Po wysadzeniu roślin na maty podobna
                strategia nawadniania może być stosowana w
                przypadku pomidorów, ogórków i papryki. | 
             
         
        Papryka i ogórki. 
        W pierwszej fazie rozwoju częstotliwość
        nawadniania powinna być oparta na zawartości pożywki w
        kostce. Dokładnego pomiaru można dokonać za pomocą
        Cultilene W.E.T. meter. 
        Indywidualne różnice
        pomiędzy roślinami mogą powodować różnice w tempie
        wzrostu korzeni. Należy utrzymać tą strategię
        nawadniania aż wszystkie rośliny wrosną korzeniami w
        maty. w tym okresie optymalna temperatura podłoża
        wynosi pomiędzy 18 a 20 °C. 
        
            
                Faza
                2.  
                Dotyczy wszystkich warzyw. 
                 
                Po okresie wysadzania korzenie roślin
                zaczynają penetrować maty. W tym czasie
                strategia nawadniania jest zależna od rozwoju
                roślin, parowania i transpiracji. Najważniejszą
                rzeczą jest monitorowanie zawartości wody w
                matach. Poziom pH i EC w macie możemy używać
                do kontroli równowagi pomiędzy wegetatywną a
                generatywną fazą wzrostu rośliny. Niska
                zawartość wody i wysokie EC stymulują
                generatywny wzrost, natomiast duża zawartość
                wody i niskie EC powodują aktywację fazy
                wegetatywnej.  | 
                  | 
             
            
                | Pamiętajmy,
                że zbytnie przesuszenie maty powoduje sytuację
                w której trudno jest ją ponownie wysycać
                pożywką. Precyzyjnego sprawdzania wilgotności
                maty możemy dokonywać za pomocą przenośnego
                urządzenia Cultilene W.E.T. meter. Cultilene
                W.E.T. meter dokonuje jednocześnie pomiaru EC i
                temperatury podłoża. Aby uzyskać optymalny
                rozwój systemu korzeniowego należy często (w
                ściśle określonym czasie dnia) sprawdzać
                wilgotność mat.  | 
             
         
        
            
                | Faza
                3 rozwój pierwszych owoców Kiedy korzenie przerosną
                matę nawadnianie może być bardziej
                zautomatyzowane. Proces ten zależy od wielu
                czynników (warunków pogodowych, obciążenia
                owocami, dynamiki wzrostu korzeni etc.). W tej
                fazie należy przestrzegać następujących
                zasad: 
                 | 
                  | 
             
            
                
                    - Sprawdzać
                        przelew z mat. Wartość przelewu w dni
                        pochmurne powinna wynosić :1:5/10 % a w
                        dni słoneczne 15/25 % . Pierwszy przelew
                        z maty powinien być obserwowany przy
                        trzecim cyklu nawadniania.
 
                    - Rozpoczynać
                        nawadnianie gdy rozpoczęło się
                        parowanie z roślin. Zakończyć
                        nawadnianie 2 godziny przed zachodem
                        słońca. W dni pochmurne wcześniej (3-
                        4 godziny)
 
                    - Nawadnianie
                        nocą jest zalecane gdy wysycenie maty
                        pożywką spada w tym okresie o 10%.
 
                    - W tym
                        czasie EC maty może wzrastać z powodu
                        akumulacji nie pobranych pierwiastków.
                        Aby zwalczyć niekorzystne zasolenie
                        należy podczas słonecznej pogody
                        skumulować dawki nawadniania. Na
                        przykład: jeśli podajemy 5 dawek po1 00
                        cc pomiędzy godziną 12.00 a 14.00
                        skumulujmy je do 2 po 250 cc. Działanie
                        to pozwoli wypłukać zakumulowane sole.
 
                 
                 | 
             
         
        Wzrost roślin. 
        Po okresie intensywnej
        kontroli wzrostu roślin (wegetatynwna/generatywna
        równowaga), ważnym jest utrzymanie dobrej siły
        wzrostowej zarówno roślin jak i owoców. W tym czasie
        podajemy tyle wody aby zapewnić jej dostatek i
        odpowiedni przelew. Całkowity przelew powinien wynosić
        30 do 40 %. Uzyskując taki przelew ograniczamy różnice
        wynikające z dozowania poszczególnych kapilar.
        Uzyskujemy pewność, że rośliny dostają odpowiednią
        ilość wody i składników mineralnych. Pobieranie wody
        jest także cechą odmianową. Oznacza to, że
        zawartość wody oraz poziom EC powinniśmy kontrolować
        zarówno w macie jak i wodzie z przelewu. W czasie lata
        występuje silna zależność pomiędzy poziomem światła
        i ilością zapotrzebowania na wodę. Średnio na każde
        1000 joules/cm2, rośliny transpirują około 2000 cc wody
        na m2. Ilość podanej wody musi kompensować jaj straty.
        Ponieważ musimy uwzględnić drenaż całkowita ilość
        wody wyparowanej na 1000 joules/cm2 wynosi około 2500 cc/m2.
        Podane liczby są średnimi i zależą od odmiany. Po okresie
        długich dni parowanie maleje a zbyt duża zawartość wody
        w macie może powodować problemy z korzeniami. Aby
        regulować wilgotność maty i zawartość EC używamy
        następujących "narzędzi: 
        
            - czas rozpoczęcia
                nawadniania
 
            - czas zakończenia
                nawadniania
 
            - ilość pożywki w
                cyklu
 
            - całkowita ilość
                podanej pożywki (i drenaż)
 
            - częstotliwość cykli
                nawadniania
 
            - nawadnianie nocą
 
         
        Sposób użycia tych
        narzędzi zależy w znaczącym stopniu od charakterystyki
        zastosowanej maty. Zamieszczona ponizej tabela
        przedstawia zestawienie celu jaki chcemy osiągnąć z
        odpowiednią metodą działania. Lewa kolumna przedstawia
        cel do osiągnięcia, prawa sposób na jego
        osiągnięcie: 
        
            
                
                    
                        | Cel | 
                        Metoda | 
                     
                    
                        | Zwiększenie zawartości
                        wody w macie | 
                        - Mniejsze dawki w cyklu 
                        - Częstsze nawadnianie 
                        - Nawadniać wcześniej 
                        - Skończyć później 
                        - Nawadnianie nocą | 
                     
                    
                        | Zmniejszenie ilości wody
                        w macie | 
                        - Większe dawki w cyklu 
                        - Mniej cykli 
                        - Późniejszy start 
                        - Zakończyć później 
                        - Nie nawadniać nocą | 
                     
                    
                        | Zwiększyć EC w macie | 
                        - Większe EC pożywki 
                        - Mniejsze dawki | 
                     
                    
                        | Zmniejszyć EC w macie | 
                        - Mniejsze EC pożywki 
                        - Większe dawki | 
                     
                 
             
         
         |